Rozpoznawanie przedmiotów

Rozpoznanie przedmiotu miewa rozmaite stopnie. Jeżeli z tłumu przechodniów ktoś mi się ukłoni, a ja nie poznam, że to był znajomy, to nie wynika z tego żeby nie było żadnego rozpoznania. Było to rozpoznanie nieswoiste, gdyż poznałem: że to był mężczyzna, że to zapewne ktoś, kto mnie zna. Na to, aby nastąpiło rozpoznanie swoiste, muszę poznać indywidualne cechy znajomego. W rozpoznaniu nieswoistym  poznawany przedmiot do zbyt obszernej, nie skonkretyzowanej klasy przedmiotów.                W rozpoznaniu swoistym zacieśniamy zakres tej klasy, konkretyzujemy go, aż do utożsamienia obrazu z indywidualnym przedmiotem, który był kiedyś przedmiotem wyobrażenia spostrzegawczego. Z mnogości różnorodnych wrażeń wychwytujemy poznawczo pewne układy spoiste dzięki temu, że wybijają się one ponad tło: a) jakością elementów strukturalnych, b) szczególniejszą silą, c) niezmiennością lub powtarzaniem się, gdy tło jest zmienne, albo d) zmiennością czy ruchliwością na niezmiennym lub nieruchomym tle. Jeżeli który z sądów klasyfikujących w spostrzeżeniu jest mylny, wówczas spostrzeżenie takie nazywamy złudzeniem (iluzją). Rzecz to jest ważna     w psychologii prawidłowej, ale jeszcze ważniejsza w psychopatologii. Jeżeli mylny jest sąd realizujący, chociaż chory ma wyobrażenie spostrzegawcze i wierzy   w realne istnienie przedmiotu, wówczas spostrzeżenie takie nazywamy omamem (halucynacją). O ile omamy na jawie występują prawdopodobnie zawsze w warunkach patologicznych, o tyle złudzenia powstają z łatwością u ludzi zdrowych psychicznie. Wystarczy zwrócić tutaj uwagę chociażby na znane ogólnie złudzenia optyczne lub      na zja- wiska perspektywy plastycznej, gdzie obraz dwuwymiarowy daje złudzenie trójwymiarowego. Na tych zasadach zbudowany jest kinematograć. Złudzenie                       w psychologii prawidłowej odznacza się tym. że za pomocą nowych spostrzeżeń zdolni jesteśmy skorygować swój mylny sąd klasyfikacyjny lub w ogóle od początku nie mamy wątpltwośct co do prawdziwej natury spostrzeganego przedmiotu. Złudzenia (illusionesY w psychopatologii albo wcale nie podlegają perswazji i korekcie, albo tylko częś- ciowo, niekonsekwentnie, nietrwale, bezkrytycznie. [hasła pokrewne: strefy tętna kalkulator, charakteropatia objawy, asmed, asmed warszawa ]